Uitgangspunten

De MBK-indexcijfers voor kapitaals- en onderhoudswerken in de grond-, water- en wegenbouw (GWW) zijn gebaseerd op een begroting van een referentieproject. Op basis van waarnemingen in de betreffende bedrijfstakken brengt de redactie in deze begroting mutaties aan in de kosten van arbeid, materiaal, materieel en onderaannemers.

Er zijn MBK-indexcijfers op verschillend niveau beschikbaar voor de GWW, namelijk van de GWW als totaal, van de totale kosten van kapitaalswerken en onderhoudswerken, van de uiteenlopende bedrijfstakken in de GWW en van de afzonderlijke kosten van loon, materiaal en materieel. Deze afzonderlijke indexcijfers geven inzicht in de ontwikkelingen van de onderdelen waaruit het totaalindexcijfer is opgebouwd.

Met het totaalindexcijfer kunt u een aanneemsom of een deel daarvan naar een latere peildatum indexeren. U kunt een project nauwkeuriger indexeren met de afzonderlijke indexcijfers voor loon, materiaal en materieel, alsmede met de indexcijfers voor de bedrijfstakken.

Elk jaar berekent de redactie de MBK-indexcijfers voor kapitaals- en onderhoudswerken, waarbij de redactie de MBK-indexcijfers van de loonkosten direct aanpast na wijzigingen in de CAO, normlonen en/of sociale verzekeringen.

De MBK-indexcijfers zijn inputcijfers, dat wil zeggen dat de prijsindexcijfers de verhouding weergeven tussen de prijzen die op achtereenvolgende tijdstippen waargenomen worden aan de kostenkant (input) van het productieproces.

Daarnaast bestaan er outputcijfers ofwel cijfers die betrekking hebben op het gerede product. Het prijsindexcijfer van nieuwbouwwoningen, samengesteld door het CBS, is een outputcijfer.

De volgende kostenfactoren bepalen het verloop van de input- en outputcijfers:

• de ontwikkeling van de lonen, veroorzaakt door CAO-afspraken en krapte op de markt;
• de ontwikkeling van de materiaalprijzen, veroorzaakt door wijziging in de prijzen van grondstoffen, halffabrikaten en energie;
• de verandering in de winstmarges van leveranciers en onderaannemers.

De outputcijfers worden bovendien ook nog beïnvloed door de specifieke bouwplaatsgebonden kosten, wijzigingen in uitvoeringsmethoden en de marktsituatie van het gerede product. Daardoor kan het voorkomen dat reeksen prijsindexcijfers van de input en van de output een verschillend verloop hebben, hoewel zij betrekking hebben op hetzelfde object van waarneming.

Onderdelen van indexen

Alle cijfers zijn gebaseerd op bedragen exclusief BTW. In de bouwkosten zijn alleen de directe kosten begrepen, dat wil zeggen de kosten die direct samenhangen met het uitvoeren van een project.

De volgende kosten zijn dus buiten beschouwing gelaten:

• eenmalige en algemene kosten;
• winst en risico;
• ontwerp-, voorbereidings- en toezichtskosten;
• teken-, meet- en uitzetwerk;
• kosten van vergunningen;
• BTW.

Weging

De referentieprojecten, die de basis vormen voor de indexcijfers, betreffen per bedrijfstak een project nieuwaanleg, een reconstructieproject en een klein onderhoudsproject. Bij de weging van de kosten wegen voor de kapitaalswerken de nieuwaanleg en de reconstructie even zwaar, bij de weging van de kosten voor de onderhoudswerken wegen alleen de kosten van het onderhoudsproject. Bij grondwerk en bodemsanering maakt de redactie geen onderscheid in nieuwaanleg, reconstructie of klein onderhoud. Daarom worden voor deze bedrijfstakken de cijfers alleen vermeld bij de kapitaalswerken.

De volgende tabellen geven de weging per bedrijfstak voor de totaalcijfers weer:

• MBK-indexcijfers GWW, weging GWW kapitaalswerken;
• MBK-indexcijfers GWW, weging GWW onderhoudswerken.

De redactie heeft de verhouding van de verschillende bedrijfstakken ten behoeve van de wegingspercentages voor de totale indexcijfers vastgesteld op basis van de gegevens uit de Maandstatistiek Bouwnijverheid van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Loonkosten

De redactie maakt de ontwikkelingen van de loonkosten inzichtelijk door deze te verwerken in uurtarieven. Hiervoor heeft de redactie gangbare ploegen samengesteld aan de hand van praktijksituaties, inclusief vervoer, werkkleding, ziekteverzuim, arbo-voorschriften, prestatietoeslagen enzovoort. De ploegen bestaan uit 2, 3 of 6 personen, afhankelijk van het werk dat verricht wordt. Bij in het oog springende mutaties, die geen gevolg zijn van wijzigingen in garantielonen, CAO-afspraken of sociale verzekeringen, geeft de redactie in een korte notitie aan wat de oorzaak van de wijziging is.